Als je worstelt met stress, somberheid, overspannenheid of andere mentale klachten, en je gaat op zoek naar een iemand die je daarbij kan helpen, welke hulpverlener kies je dan? Kies je voor een coach of psycholoog? Of misschien een counselor of therapeut? Wat is eigenlijk het verschil? En welke hulpverlener kan jou het beste helpen?
Op zoek
Toen ik tien jaar geleden overspannen thuis kwam te zitten, had ik geen idee welke hulpverlener ik moest kiezen. Ik werkte op dat moment als zzp-er (nog niet als coach) en had dus geen bedrijfsarts die me hierin advies kon geven. Ook van de huisarts kreeg ik niet echt een duidelijke doorverwijzing of advies. En dus bleef ik zitten met de vraag waar ik nu het beste naartoe kon gaan: naar een coach, of misschien toch beter naar een psycholoog of therapeut? Uiteindelijk ben ik via de website ikzoekchristelijkehulp.nl op zoek gegaan naar een coach in mijn eigen woonplaats. Ik koos uiteindelijk gewoon voor iemand die me aansprak. Met haar heb ik een heel prettige serie van van een stuk of zes gesprekken gehad, waardoor ik echt verder ben geholpen.
Nu ik zelf coach ben, krijg ik deze vraag soms ook van mensen die mij bellen of langs komen voor een kennismakingsgesprek. Logisch ook. Het is vaak al best een grote stap om hulp te zoeken. En als je dat dan doet, dan wil je wel graag de hulpverlener kiezen die jou het beste (en snelste) verder kan helpen.
Coach of psycholoog: een grijs gebied
Allereerst is het goed om te weten dat de titels van coach, psycholoog, therapeut en counselor in Nederland allemaal niet beschermd zijn. Dat betekent dat iedereen zich zo mag noemen, ongeacht opleiding en ervaring. Het is dus goed om te kijken wat voor opleiding en cursussen iemand heeft gevolgd. Hoeveel werkervaring heeft iemand? En hoe zijn de reviews van mensen die hier zijn geweest? Bij veel christelijke hulpverleners kun je zulke reviews lezen op ikzoekchristelijkehulp.nl.
Daarnaast is het goed om je te realiseren dat er veel overlap zitten tussen al deze beroepen. Voor sommige mentale klachten is het overduidelijk bij welke hulpverlener je het beste terecht kunt. Maar er is ook een grijs gebied, waarvoor je bij door verschillende hulpverleners prima verder geholpen kunt worden. Bovendien lijkt de werkwijze ook veel op elkaar. Zowel psychologen als coaches, counselors en therapeuten helpen je meestal door middel van één op één gesprekken. Daarbij luisteren en praten ze over de hulpvragen van de cliënten en gaan ze daarop door met verschillende gesprekstechnieken.
Van 1 naar 6
Psychologen, en dan bedoel ik degenen met een HBO of universitaire opleiding, met name degene met een zogenaamde BIG-registratie, beschikken over meer expertise als het gaat om ernstige psychische problemen en trauma’s. Problemen en trauma’s die je dagelijks functioneren ernstig beperken. Waardoor je je leven nog maar beoordeelt met een 1 of 2. Als dat soort dingen spelen, kun je het beste naar een psycholoog in plaats van een coach. Een psycholoog kan je helpen om dit soort ernstige psychische problemen aan te pakken, waardoor je gaat van een 1 naar een 6.
Van 4 naar 10
Een coach daarentegen kan je heel goed helpen als je worstelt met mentale problemen waar je duidelijk last van hebt, maar waarbij je nog wel de kracht hebt om daarmee aan de slag te gaan, met wat goede hulp. Het kan dan gaan om stress, onzekerheid, perfectionisme, hoogsensitiviteit, een negatief zelfbeeld, zingevingsvragen en loopbaankeuzes. Je kunt je hierdoor heel rot voelen, maar je zit niet op een 1 of 2. Terwijl een psycholoog mensen helpt van een 1 naar een 6, helpt een coach je van een 4 naar 10.
Een coach helpt je om sneller doelen in je leven te bereiken waar je nog wel een steuntje in de rug kunt gebruiken. Een coach gaat er daarbij vanuit dat mensen vaak minder gelukkig zijn doordat ze hun kracht en talenten onvoldoende benutten. Coaches helpen mensen vaak door stil te staan bij wie ze zijn, met hun talenten en sterke punten, en wat ze nu eigenlijk willen. De trajecten bij een coach duren meestal minder lang dan de trajecten bij een psycholoog.
Heden, verleden en toekomst
Vaak wordt gezegd dat coaches meer gericht zijn op het heden en de toekomst, terwijl psychologen, counselors en therapeuten meer gericht zijn op het verleden en het heden. Dat kan globaal misschien wel kloppen, maar klopt niet altijd voor elke individuele hulpverlener. Zelf werk ik bijvoorbeeld met de TotalBalance methodiek. Daarbij kijken we niet alleen naar het heden en de toekomst, maar ook naar het persoonlijke verleden. Daar liggen namelijk vaak de wortels van pijnpunten en gedragspatronen. Vandaar dat deze methodiek ook wel een combinatie van therapie en coaching wordt genoemd. Ik merk in coachtrajecten dat het vaak juist heel waardevol is om stil te staan bij het verleden en van daaruit aan de slag te gaan met de gedragspatronen waar iemand tegenaan loopt.
Coach of psycholoog: wie kies jij?
En jij? Welke hulpverlener past het beste bij de dingen waar jij op dit moment mee worstelt? Heb je behoefte aan de expertise van een psycholoog of de meer praktische benadering van een coach?
Maak het voor jezelf ook niet moeilijker dan het is. Een psycholoog vertelde mij ooit eens dat tachtig procent van het succes van een behandeltraject wordt bepaald door het feit of iemand een klik ervaart met een hulpverlener. Kijk dus gewoon of je je aangesproken voelt door wat iemand of zijn of haar website heeft staan. En kijk of je een afspraak kunt maken voor een gratis kennismakingsgesprek om gewoon eens te ervaren hoe het gesprek loopt. Bovendien zal een goede coach je altijd doorverwijzen naar een psycholoog als die merkt dat de problemen toch groter zijn. Daar ben ik zelf ook altijd alert op. In mijn praktijk ben je van harte welkom voor een gratis minder-stress-meer-jezelf sessie, fysiek of online, als je hierover eens wilt doorpraten.